BOOK MEMORIES ║ Edmund Niziurski

 

Wieńczysław Nieszczególny, Chryzostom Cherlawy, Zygmunt Gnacki, Marek Piegus, Marcin Ciamciara...
𝐏𝐚𝐦𝐢𝐞̨𝐭𝐚𝐜𝐢𝐞?

𝐄𝐝𝐦𝐮𝐧𝐝 𝐍𝐢𝐳𝐢𝐮𝐫𝐬𝐤𝐢. Kontynuator Kornela Makuszyńskiego, głównie jako prozaik operujący elementami komizmu. Tworzył także prozę dla dorosłych.

Urodził się 97 lat temu, 10 lipca 1925 roku w Kielcach.

Bʏᴌ ᴡʏʙɪᴛɴʏᴍ ᴘɪsᴀʀᴢᴇᴍ - twierdzi Jerzy Pilch. - Jego najbardziej znana praca, "Sposób na Alcybiadesa", która jest dla mnie wzorem powieści, wykracza wysoko ponad konwencję literatury młodzieżowej. Przypuszczam, że jego książki ukształtowały mnie w jakiejś mierze, czytałem go bowiem zachłannie. […] Moje kryterium literatury jest takie, że do literatury należy książka, do której się wraca. Reszta to obiekty jednorazowego użytku.

Naukę w Gimnazjum im. Jana Śniadeckiego w Kielcach przerwała wojna. Został wraz z rodziną ewakuowany na Węgry, gdzie uczył się w gimnazjum polskim dla uchodźców. Do Polski wrócił w 1940 roku. Pracował jako robotnik w Hucie "Ludwików" i praktykant rolny w majątku Jeleniec pod Ostrowcem Świętokrzyskim. Uczył się na tajnych kompletach w Ostrowcu. W 1943 roku zdał egzamin maturalny i rozpoczął studia prawnicze na tajnych kompletach w Jeleńcu.

Mieszkał i pracował w Katowicach i Kielcach, a od 1952 roku w Warszawie. Pracował w redakcji tygodnika "Wieś", rozwijając równocześnie własną twórczość literacką.

Charakterystycznymi postaciami prozy Edmunda Niziurskiego byli zazwyczaj młodzi outsiderzy nieumiejący dostosować się do szkolnego otoczenia, w którym niebezpieczni są nie tylko nauczyciele, ale także inni uczniowie.

Szkoła to jest taki karmnik, gdzie każdy ptak musi dzióbać, czy mu się to podoba, czy nie.

Powtarzał młodym ludziom, aby mimo przeciwności nie tracili humoru, byli życzliwi dla bliźnich, zwalczali pesymizm, nie wstydzili się wyznawać prawdziwych wartości. Żeby nie hamowali swoich naturalnych potrzeb, jeśli są one w zgodzie z normami właściwego ludzkiego postępowania.

Największym paradoksem twórczości Edmunda Niziurskiego jest fakt włączenia jego mocno krytycznej wobec metod nauczania szkolnego, anarchicznej powieści "Sposobu na Alcybiadesa" do zestawu lektur dla klas szóstych. […] z drugiej strony częściej będą też musieli do niej sięgać nauczyciele - i dobrze.

Edmund Niziurski zmarł w wieku 88. lat w Warszawie.

➟ źródło: https://culture.pl/pl/tworca/edmund-niziurski